حدیث(۱) امام صادق (ع) فرمودند:

اُصُولُ الکُفر ثَلاثَهٌ الحِرصُ وَ الاِستِکبارُ وَ الحَسَدُی

ریشه های کفر سه چیز است: حرص و خود بزرگ بینی و حسد ورزیدنی

(جهاد با نفس، ح ۴۷۴)

 

حدیث(۲) امام صادق (ع) فرمودند:

مَن طَلَبَ الرِّئَاسَهَ هَلَکَی

کسی که طالب ریاست باشد هلاک می شودی

(جهاد با نفس، ح ۴۹۸)

حدیث(۳) امام صادق (ع) فرمودند:

ِانَّ الفُحشَ وَ البَذاءَ وَ السَّلاطَهَ مِنَ النِّفاق

همانا دشنام دادن و هرزه گویی و زبان درازی ناشی از نفاق و دورویی استی 

(جهاد با نفس، ح ۶۷۸)

حدیث(۴) امام صادق (ع) فرمودند:

اَلعَدلُ اَحلَی مِنَ الشَّهدِ وِ اَلیَنُ مِنَ الزُّبدِ وِ اِطیِبُ ریحاً مِنَ المِسکِ

عدل شیرین تر از عسل و نرم تر از کف و خوشبوتر از مشک استی

(جهاد با نفس، ح ۳۴۲)

حدیث(۵) امام صادق (ع) فرمودند:

مَن أذنَبَ ذَنباً وَ هُوَ ضَاحِکٌ دَخَلَ النَّارَ وَ هُوَ باک

هر کس مرتکب گناهی شود در حالی که خندان است (در روز قیامت) با چشم گریان به آتش دوزخ در افتدی

(جهاد با نفس، ح ۳۷۶)

حدیث(۶) امام صادق (ع) فرمودند:

مَا زُویَ الرّفقُ عَن أهل بَیت إلّا زُویَ عَنهُمُ الخَیرُی
سازگاری و مدارا از اهل هیچ خانه ای باز داشته نشده جز اینکه آنان از خیر و خوبی محروم و بی بهره گشته استی

(جهاد با نفس، ح ۲۷۹)

حدیث(۷) امام صادق (ع) فرمودند:

قَالَ رَسُولُ اللهِ (ص): مَن تَرَکَ مَعصِیَه ً للهِ مَخَافَهَ اللهِ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی أرضَاهُ یَومَ القِیَامَهِی
رسول خدا فرمود: کسی که معصیت الهی را از خوف خدای تبارک و تعالی ترک کند خداوند او را در روز قیامت خوشنود می سازدی

(جهاد با نفس، ح ۲۲۲)

حدیث(۸) امام صادق (ع) فرمودند:

مَا مِن قَبض ٍ وَلا بَسط ٍ إلّا وَلِلّهِ فِیهِ مَشِیئَهٌ وَقَضَاءٌ وَابتِلَاءٌی
هیچ تنگنا و گشایشی نیست، مگر آنکه مشیت و قضا و امتحان الهی در آن نهفته استی

(اصول کافی، ج۱، ص۱۵۲، ح۲)

حدیث(۹) امام صادق (ع) فرمودند:

یَقولُ اللهُ عزَّوجل إذا عَصَانِی مَن یَعرفُنی سَلَّطتُ عَلَیهِ مَن لَا یَعرفُنیی

خداوند عزوجل فرمود هرگاه کسی که مرا می شناسد نافرمانی ام کند کسی را که مرا نمی شناسد بر او مسلّط می گردانمی

(جهاد با نفس، ح ۳۸۲)

 

حدیث(۱۰) امام صادق (ع) فرمودند:

مَن لَم یَملِک غَضَبَهُ لَم یَملِک عَقلَهُی

کسی که مالک خشم خود نباشد مالک عقل خود نیستی

(جهاد با نفس، ح ۵۳۰)

حدیث(۱۱) امام صادق (ع) فرمودند:

انّ جَارَ الله آمَنَ مَحفُوظ وَ عَدُوه خائِف مَخذُولی

پناهنده به خدا آسوده و محفوظ است ، و دشمنش ترسان و بی یاوری

(تحف العقول ، ص ۲۲۹)

 

حدیث (۱۲) امام صادق (ع) فرمودند:

عَن یَزیدَ الصّائِغِ قالَ: قُلتُ لِاَبی عَبدِاللهِ (ع) : رَجُلٌ عَلَی هذا الاَمرِ اِن حَدَثَ کَذَبَ وَ اِن وَعَدَ اَخلَفَ وَ اِن اَوتُمِنَ خانَ؛ ما مَنزِلَتُهُ؟ قال: هیَ اَدنی المنازِل مِن الکُفرِ وَ لَیسَ بِکافِر

یزید بن صائغ گوید: به امام جعفر صادق عرض کردم که : مردی هست که شیعه است ولی اگر سخن گوید دروغ می گوید و اگر وعده دهد به وعده اش وفا نمی کند و اگر امینش شمرند خیانت می کند؛ چنین کسی چه مقام و منزلتی دارد؟ حضرت فرمود: منزلت او نزدیکترین منزلها به کفر است ولی کافر نیستی

(جهاد با نفس، ح ۴۷۹)

حدیث (۱۳) امام صادق (ع) فرمودند:

اتَّقوا اللهَ وَ لا یَحسُد بَعضُکُم بَعضای

از خدا بترسید و کسی از شما بر دیگری حسد نوَرزدی

(جهاد با نفس، ح ۵۴۳)

حدیث (۱۴) امام صادق (ع) فرمودند:

کَفی بالحِلم ناصِراً و قالَ: إذا لَم تَکُن حَلیماً فَتَحَلَّمی

بردباری به عنوان یاری کننده کافی است و فرمودند: اگر بردبار نیستی خود را به برداباری واداری

(جهاد با نفس، ح ۲۶۱)

حدیث (۱۵) امام صادق (ع) فرمودند:

فَزَکاهُ العَینِ انَّظَرُ‌ بِالعِبَرِ وَالغَضُّ عَنِ الشَّهَواتِ وَ ما یضاهیها

زکات چشم به دیده عبرت نگریستن و چشم پوشی از شهوات و مانند آن استی

(مصباح الشریعه، باب ۲۱)

حدیث (۱۶) امام صادق (ع) فرمودند:

مُجالَسَهُ الصّالِحینَ داعیهٌ إلَی الصَّلاحِی

همنشینی با صالحان، (انسان را) به سوی صلاح رهنمون می‌شودی

(بحارالأنوار، ج۷۸،ص ۳۰۴)

حدیث (۱۷) امام صادق (علیه‌ السلام) فرمودند:

إِذا کانَ یومُ النَّیرُوزِ فاغتَسِل وَ البَس أَنظَفَ ثِیابِک وَ تَطَیب بِأَطیبِ طِیبِک وَ تَکونُ ذلِک الیومَ صَائِماًی

چون روز عید نوروز فرا رسید، غسل کن، پاکیزه‌ترین جامه‌ی خود را بپوش، با بهترین عطر، خود را خوشبو کن و آن روز را روزه بداری

(وسائل ‏الشیعه: ج ۸، ص ۱۷۲، ح ۱۰۳۳۸)

حدیث (۱۸) امام صادق (علیه‌ السلام) فرمودند:

بَکَتِ السَّماءُ عَلَی الحُسَینِ أربَعینَ یَوماً بِالدَّمِی

آسمان چهل روز بر حسین (ع)، خون گریه کردی

(مناقب آل أبی طالب، ج۳، ص۲۱۲)

حدیث (۱۹) امام صادق (ع) فرمودند:

إنَّ مِن حَقِیقَهِ الإیمانِ أن تُؤثِرَ الحَقَّ وَ إن ضَرَّک عَلَی الباطِلِ و إن نَفَعَک

از نشانه‌های ایمان حقیقی آن است که حق را بر باطل ترجیح دهى، هر چند حق به زیان تو و باطل به سود تو باشدی

(بحار الأنوار، ج ۷۰، ص ۱۰۶)

حدیث (۲۰) امام صادق (ع) فرمودند:

العَقلُ دَلیلُ المُؤمِن

عقل راهنمای مؤمن است

(جهاد با نفس، ح ۸۶)

حدیث (۲۱) امام صادق (ع) فرمودند:

مَن کَثُرَ اشتِباکُهُ فِی الدُّنیا کانَ أشَدُّ لِحَسرَتِهِ عِندَ فِراقِهای

کسی که زیاد با دنیا گره خورده باشد حسرت و اندوهش هنگام جدایی از آن زیادتر خواهد بود

(جهاد با نفس، ح ۶۳۹)

 

حدیث (۲۲) امام صادق(ع) فرمودند:

لَستُ اُحِبُّ أن أریَ الشّابَّ مِنکُم إلّا غادِیاً فی حالَینِ: إمّا عالِماً أو مُتَعَلِّماًی

دوست ندارم جوانی از شما را جز بر دو گونه ببینم: دانشمند یا دانشجوی

(أمالی طوسی، ص ۳۰۴)

 

حدیث (۲۳) امام صادق (ع) فرمودند:

مَن ساءَ خُلُقُهُ عَذَّبَ نَفسَهی

هر کس اخلاقش بد شد، خود را در عذاب قرار داده است

(جهاد با نفس، ح ۶۶۲)

 

حدیث (۲۴) امام صادق (ع) فرمودند:

اَلا اُحَدِّثُک بِمَکارِمِ الاَخلاقِ؟ الصَّفحُ عَنِ النّاسِ وَ مُواساهُ الرَّجُلِ اَخاهُ فى مالِهِ وَ ذِکرُ اللّه‏ِ کثیراِ

آیا به شما بگویم که مکارم اخلاق چیست؟ گذشت کردن از مردم، کمک مالى به برادر (دینى) خود و بسیار به یاد خدا بودن.

(معانى الأخبار، ص ۱۹۱، ح ۲)

حدیث (۲۵) امام صادق (ع) فرمودند:

لا یستَیقِنُ القَلبُ اَنَّ الحَقَّ باطِلٌ اَبَدا وَ لا یستَیقِنُ اَنَّ الباطِلَ حَقٌّ اَبَدا
هرگز دل به باطل بودن حق و به حق بودن باطل یقین نمی ‏کند

(تفسیر العیاشى، ج ۲، ص ۵۳، ح ۳۹)

حدیث (۲۶) امام صادق (ع) فرمودند:

حُسنُ الظَّنِّ باللهِ أن لَا تَرجُوَ إلاَّ اللهَ وَ لَا تَخَافَ إلَّا ذَنبَکَ.
گمان نیکو به خدا داشتن این است که امید به هیچکس جز او نداشته باشی و از هیچ چیز جز گناهت نترسی.

حدیث (۲۷) امام صادق (ع) فرمودند:

مَن اَحسَنَ خُلقَهُ اَحَبَّهُ الاخیارُ وَ جانَبَهُ الفُجّارُ
انسان خوش اخلاق، از دوستى مردمان خوب برخوردار است و از تعرّض آدم‏هاى نابکار در امان است .

⁽مستدرک الوسائل، ج ۸ ، ص ۴۴۹⁾

 (جهاد با نفس، ح ۱۴۳)

حدیث (۲۸) امام صادق (ع) فرمودند:

مَن لَم یملِک غَضَبَهُ لَم یملِک عَقلَهُ.
هر آنکه بر غضب خود چیره نشود، بر عقل خود اختیاری ندارد.

⁽ کافی، ج ۲، ص ۳۰۳ ⁾

حدیث (۲۹) امام صادق (ع) فرمودند:

انَّ شِیعَهَ عَلِیِّ(ع) کانُو خُمُصَ البُطُونِ، ذُبُلَ الشَّفَاهِ، اَهلَ الرَافَهٍ وَ عِلمٍ وَ حِلمٍ، یُعرَفُونَ بِالرَّهبَانِیَّهِ
همانا شیعیان علی(ع) شکمهاشان تهی و لبهاشان خشکیده بود، اهل مهربانی و علم و بردباری بودند و به پارسایی شناخته می شدند

⁽ جهاد با نفس، ح ۳۵ ⁾

حدیث (۳۰) امام صادق (ع) فرمودند:

اِنَّ مِمّا یزَینُ الاِسلامَ الاَخلاقُ الحَسَنَهُ فیما بَینَ النّاس
خوش اخلاقى در بین مردم، زینت اسلام است.

(مشکاه الأنوار، ص ۴۲۲)

حدیث (۳۱) امام صادق (ع) فرمودند:

اِنَّ مِمّا یزَینُ الاِسلامَ الاَخلاقُ الحَسَنَهُ فیما بَینَ النّاس
خوش اخلاقى در بین مردم، زینت اسلام است.

(مشکاه الأنوار، ص ۴۲۲)

حدیث (۳۲) امام صادق (ع) فرمودند:

اَ لعالِمُ بِزَمانِهِ لا تَهجُمُ عَلَیهِ اللَّوابِسُ

کسى که به اوضاع زمان خود آگاه باشد، گرفتار هجوم اشتباهات نمى ‏شود.

(تحف العقول، ص ۳۵۶ )

حدیث (۳۳) امام صادق (ع) فرمودند:

اِذا اَرادَ اللّه‏ُ بِقَومٍ هَلکا ظَهَرَ فیهِمُ الرِّبا
هنگامى که خداوند بخواهد ملتى را نابود کند، رباخوارى در میان آنان رواج مى‏یابد.

(وسائل الشیعه، ج ۱۸، ص ۱۲۳، ح ۱۷)

حدیث (۳۴) امام صادق (ع) فرمودند:

اِنَّ المُؤمِنَ وَلىُّ اللّه‏ِ یعینُهُ وَ یصنَعُ لَهُ وَ لا یقولُ عَلَیهِ اِلاَّ الحَقَّ وَ لا یخافُ غَیرَهُ

مؤمن دوست خداست، یاریش مى ‏رساند و براى او کار مى ‏کند و درباره او جز حق نمى ‏گوید و از غیر او نمى‏ ترسد.

(کافى، ج ۲، ص ۱۷۱، ح ۵)

حدیث (۳۵) امام صادق (ع) فرمودند:

من اراد الرئاسه هلک

کسی که ریاست را قصد کند هلاک می گردد.

(جهاد با نفس ،ح ۵۰۳)

 حدیث (۳۶) امام صادق (ع) فرمودند:

الله فی عَون المُومِن، مادامَ المُومِن فی عَون اَخیهِ
خداوند در پی یاری مومن است، تا وقتی که مومن در پی یاری برادر خویش است.

(بحار الانوار، ج۷۴ ،ص۳۲۲)

حدیث (۳۷) امام صادق (ع) فرمودند:

ما مِن رَجُلٍ تَکبَّرَ أو تَجَبَّرَ إلاّ لِذِلَّهٍ وَجَدَها فی نفسِهِ
هیچ مردى تکبّر یا گردنفرازى نکرد ،مگر به سبب احساس خوارى و حقارتى که در خود یافت.

(میزان الحکمه ، ح ۹۸۱۴)

حدیث (۳۸) امام صادق (ع) فرمودند:

مَن عَیرَ مُؤمِناً بِذَنبٍ لَم یمُت حَتّى‏ یرتَکبَهُ
هر کس مؤمنى را بر انجام دادن گناهى سرزنش کند، نمی میرد تا آن‏که خود آن گناه را مرتکب شود

(الکافى، ج ۲، ص ۳۵۶)

حدیث(۳۹) امام صادق (ع) فرمودند:

إنَّ اللهَ عَزَّوَجَلَّ یُبغِضُ الغَنیَّ الظَّلومَ.

به راستی که خداوند عزوجل ثروتمند ستمگر را دشمن می دارد.

(جهاد با نفس ، ح ۷۳۸ )

حدیث(۴۰) امام صادق(ع) فرمودند:

مَن حَسُنَ بِرُّه بِأهلِهِ زِیدَ فی عُمرِهِ

هرکه با خانواده خود خوش رفتار است، عمرش بسیار خواهد بود

(الکافى، ج ۸، ص ۲۱۹)