گرمای نهان ذوب عبارت است از مقدار گرمایی که باید به ماده‌ی جامد در دمای نقطه‌ی ذوب آن بدهیم تا در همان دما از حالت جامد به مایع تبدیل شود. علت نام‌گذاری گرمای نهان ذوب اینست که این انرژی به انرژی درونی جسم تبدیل می‌شود بدون آنکه دمای جسم تغییر کند.

گرمای نهان تبخیر

گرمایی که به یک مایع در نقطه جوش می‏دهیم تا بخار شود گرمای نهان تبخیر (QV) نام دارد.

گرمای نهان ویژه تبخیر

مقدار گرمایی که باید به یک کیلوگرم از یک ماده در دمای نقطه جوش داده شود تا به بخار تبدیل گردد گرمای نهان ویژه تبخیر (LV) نام دارد. البته مطلب مشابهی برای میعان هم تعریف می‏شود. با این تفاوت که به جای تبخیر فرآیند حرارتی میعان و گرمای لازم برای آن مورد بررسی قرار می‏گیرد.

گرمای نهان میعان

گرمای نهان میعان مقدار گرمایی است که از یک گاز گرفته می‏شود و باعث می‏گردد تا آن ماده در دمای ثابت مایع گردد.

گرمای نهان ویژه میعان

مقدار گرمایی که باید از یک کیلوگرم از یک گاز در دمای میعان گرفته شود تا به مایع تبدیل گردد گرمای نهان ویژه میعان (LV) نام دارد.

همان طور که تا کنون متوجّه شدید تبخیر فرآیندی گرماگیر است. بر همین اساس وقتی آب بدن انسان به صورت عرق تبخیر می‌شود باعث خنک شدن بدن می‌گردد. حتی در حیوانات، عمل تبخیر آب در زبان آن‌ها نیز (به مقدار قابل توجّه) باعث خنک شدن آن‌ها می‌شود. گرمایی که جسم می‏گیرد تا ذوب شود برابر گرمایی است که جسم از دست می‏دهد تا منجمد شود؛ بنابراین می‏توان گرمای نهان انجماد را نیز با همان فرمول بیان کرد.

همچنین گرمای نهان جوش و گرمای نهان میعان هم یکی است. اما برای اینکه بین انجماد و ذوب یا بین تبخیر و میعان تفاوت قائل شویم یک قرار داد ساده فرض می‌کنیم. هنگامی که جسم گرما می‏گیرد آن‌را با علامت مثبت + و وقتی گرما از دست می‏دهد آن را با علامت منفی _ نشان دهیم.

گرمای نهان ذوب و جوش هر دو مورد فرایندی گرماگیر است؛ رفتن از فاز جامد به مایع به گاز و برعکس آن‌ها گرماگیر محسوب می‌شود. از آنجایی که یک مولکول آب برای اینکه به فاز بخار برود باید بر نیروهای بین مولکولی آب غلبه کند پس به انرژی نیاز دارد؛ بنابراین با این تبدیل، دمای مولکول‌های اطراف پایین آمده.

اگر بخار آب به کندانسه تبدیل شود انرژی نهان گرفته شده به انرژی محسوس آزاد شده در سطح تبدیل می‌گردد.