دلایلی وجود دارد که ثابت میکند خشکیهای کنونی کرهی زمین زمانی یکی بودند. در این بخش این قضیه را بررسی میکنیم.
زمین شناسان معتقدند که میلیونها سال پیش زمین تنها از یک قاره تشکیل شده بود. آنان نام این قاره عظیم را «پانگه آ » گذاردهاند. پانگه آ درحدود ۲۰۰ میلیون سال پیش به دو قاره تقسیم شد. زمین شناسان نامهای «گندووانا» و «لورازیا» را برای این دو قاره برگزیدند. این کشفی بود که توسط وگنر صورت گرفت.
وگنر، در کتابی که در سال ۱۹۱۵ منتشر کرد، اصول عقاید خود را شرح داده است. او معتقد به وجود قارهای عظیم به نام پانگه آ (به معنای همهی خشکیها) است که در حدود ۲۰۰ میلیون سال پیش، شروع به قطعه قطعه شدن کرد و سرانجام قارههای امروزی را به وجود آورد.
این قاره (پانگه آ) چند میلیون سال بعد مبدل به دو قاره بزرگ لورازیا و گندوانا شد که اولی شامل آمریکای شمالی، گرینلند و بیشتر قسمتهای آسیا و اروپای امروزی است و دومی آمریکای جنوبی، آفریقا، قطب جنوب، هندوستان، استرالیای کنونی را شامل میشده است. فاصله دو قاره لورازیا و گندوانا را دریایی به نام تتیس پر میکرده است که امروزه دریاهای مدیترانه، مازندران و سیاه را بازماندههای آن میدانند.
دلایل یکی بودن قارهها:
۱-انطباق حاشیهی قارهها
وگنر، شباهت زیادی را میان دو حاشیهی شرقی آمریکای جنوبی و غربی آفریقا یافته بود، و همین شباهت ظاهری میتوانست دلیل بر این موضوع باشد که در گذشته، این دو قاره به هم متصل بوده و بعدها از هم جدا شدهاند.
۲-فسیلها
ادوارد سوئز زمین شناس اتریشی اولین کسی بود که گفت زمانی یک پل خشکی بین آمریکای جنوبی، آفریقا، هند، استرالیا و قطب جنوب وجود داشته. او این توده زمینی بزرگ را گوندوانالند نام گذاری کرد (این نام از بخشی از کشور هند گرفته شده که فسیل گیاه گلوسوپتریس در آن پیدا شد).
او گفت که قاره بسیار بزرگ جنوبی، بعد از این که پانگه آ تجزیه شده، شکل گرفته. او دلایلش را بر اساس به دست آمدن گیاه گلوسوپتریس در سراسر هند، آمریکای جنوبی، آفریقای جنوبی، استرالیا و قطب جنوب، استوار کرد. از طرفی فسیلهای مزوسوروس (یکی از اولین خزندگان شناور حتی قدیمیتر از دایناسورها) هم در آمریکای جنوبی و هم آفریقای جنوبی پیدا شده است. گلوسوپتریس glossopteris یک گیاه درخت مانند از دوره پرمین است. این گیاه برگهای زبانی شکل دارد و حدود ۱۲ فوت یا ۳.۷ متر بلندی دارد. این گیاه، گیاه برجسته دورهای است که قاره گوندوانا وجود داشته است.
۳-اقسام سنگها و شباهتهای ساختاری
اگر قارهها در گذشته به هم متصل بودهاند، قاعدتاً باید سنگهایی مربوط به زمانهای گذشته که امروز در آنها دریافت میشود، از لحاظ سن و جنس مشابه باشند. وجود چنین شباهتی میان سنگهای شمال غرب آفریقا و شرق برزیل به اثبات رسیده است. در این مناطق، سنگهای متعلق به ۵۵۰ میلیون سال پیش، در کنار سنگهای قدیمی و دو میلیارد ساله هستند، تشابه سنگها طوری است که فقط با فرض متصل بودن قارهها به هم در گذشتههای بسیار دور قابل توجیه است.
۴-آب و هوا
وقتی ثابت شد که در قسمتهایی از قارههای واقع در نیم کرهی جنوبی که امروزه در حدود منطقه استوا قرار دارند، آثار یخچالی مشاهده شده است وگنر نتیجه گرفت که در گذشته، همه ی آن مناطق در محل قطب و در کنار همدیگر واقع بوده اند.